As tres horas de diferenza con Brasil non sempre as ten presente. "¿Qué tal hermanito?" dispara o Messenger que esquecín silenciar. Hai dous novos discos na rúa e un tour polo Brasil que ben pagan a pena postergar o sono. "Rubén, chámote polo Whatsapp". Como sempre estaremos máis dunha hora falando, el dende a miña América eu dende o seu Gondomar.

O único que vou adiantar é o final da conversa porque sempre é igual: "Bendiciones hermanito, ¡bendiciones!". Rubén de Lis é unha guitarra (violão en Brasil) gondomaresa que voa cargada de flamenquito, pop, rock, dance e vilancicos. Músicas do mundo que aprendera dende os 9 anos nas beiras do Miñor e que agora "agita o Brasil", como ben di a xornalista brasileira Bel Gimenez na "apresentaçao de "O melhor de min" e "Chegou Natal", as novas discografías deste miñorán con sotaques paulistas.

Atópoo eufórico. "Veño de tocar ante doce mil persoas en Río de Janeiro". Penso que iso é equivalente a case toda a veciñanza de Gondomar nun local de concertos. "Vai foto, mando foto", avisa. "Agora seguimos até Nadal con concertos en São Paulo, Fortaleza, Maceió, Pernanbuco, Pará ... e outros que están por verse".

A asociación que dirixe Gloria Lago critica á dirección do CPI de Panxón e á Xunta por non retirar un cartel que convida aos nenos a falar en galego.

“Fala galego, non sexas lelo”. É un cartel que se atopa, segundo denuncian, no vestíbulo así como na web do centro educativo de Panxón. Foi a peza gañadora do concurso de carteis do pasado Día das Letras Galegas e, desde entón, a súa función é tentar reivindicar a necesidade de que os nenos e nenas utilicen este idioma nunha zona onde está en fondo retroceso.

Sen embargo, a Galicia Bilingüe ese cartel non lle gusta, nin que fora o gañador do concurso das letras galegas, nin que se poida ver na entrada do centro. “Non es una forma sensata y aceptable de promocionar una lengua, ni de fomentar los valores de tolerancia y respeto que se les pide a los profesores que inculquen a sus alumnos”, asegura a súa presidenta, Gloria Lago, nun vídeo dramatizado sobre este caso.

Galicia Bilingüe asegura que vai por dúas veces que pediu a súa retirada. Foi a raíz de que o pai dunha nena de Primaria, matriculada no mesmo centro, acudira a esta asociación para pedir asesoramento e axuda xa que entende que é “discriminatorio” para os que teñen o español como lingua vehícular.

Por iso, e porque consideran que ese cartel debe de ser retirado, Galicia Bilingüe presentou unha solicitude dirixida ao Inspector Xefe de Pontevedra, Manuel Torres Vizcaya, que, polo momento, non obtivo resposta.

De feito, esta asociación critica que este sexa o mesmo inspector ao que denunciaron “dous claros casos de adoctrinamiento nacionalista no ensino” sen que as súas queixas fosen atendidas, tendo que acudir ao Valedor. Por iso, agardan non ter que acudir, novamente ao Valedor, no caso do cartel do centro de Panxón.

Pese a que Galicia Bilingüe profese unha defensa en igualdade do uso dous idiomas así como de respeto, o certo é que os comentarios de simpatizantes lanzados no seu perfil en Facebook non están sendo moderados nese sentido onde poden entremezclan cuestións políticas, nacionalismo, e comentarios despectivos hacia o idioma propio de Galicia.

Actualización.

A presidenta de Galicia Bilingüe púxose en contacto con esta redacción asegurando que a nota desta información era "sesgada" polo feito de que no último párrafo se aseguraba que os comentarios "eran de simpatizantes de GB", e que a captura da pantalla anterior non reflexaba as resposta que terían feito dende a propia asociación.

Esta redacción revisou novamente os comentarios a data 15 de setembro e hora 14:37h, é dicir apenas tres horas máis tarde, e pese ás posteriores respostas de distintos usuarios non existe resposta ningunha a título da propia asociación Galicia Bilingüe, e si unhas respostas posteriores doutros usuarios.

O profesor vigués Xosé Henrique Costas acaba de editar un libro sobre os xentilicios de Galicia. No volume denuncia a excesiva presenza de castelanismos disfrazados de cultismos. "Moitas das nosas propostas son arriscadas, pero fixémolas desde o coñecemento e o amor ao noso", salientou o autor na presentación da investigación.

"Somos conscientes de que moitas das nosas propostas son arriscadas, mesmo ousadas, pero fixémolas desde o coñecemento e o amor ao noso idioma". Así describe Xosé-Henrique Costas, director do Departamento de Filoloxía Galega e Latina, os contidos do seu último libro Os xentilicios de Galicia e doutros territorios da lingua galega, un manual que nace para orientar na formación dos xentilicios e tamén "para desenmascararmos tanto castelanismo disfrazo de cultismo (que no fondo son o mesmo: desgaleguización) e para tratar de establecer unhas normas de creación non condicionadas por orientacións foráneas", subliña o docente vigués, que fai tamén fincapé en que "no mundo da lingua non hai nada inocente nin casual, nin sequera a invención ou a suplantación dun xentilicio".

Nace historiadegalicia.gal unha web sobre o patrimonio e a historia do país que recopila información e novas sobre todas as actividades que teñen que ver con arqueoloxía, historia, xeografía, desfeitas patrimoniais, lendas e mitos ou investigacións históricas.

Un dos principais obxectivos desta publicación online, á que tamén se pode acceder desde o dominio www.historiadegalicia.com, é contar todo o que ten que ver coa historia e o patrimonio de Galicia ou da antiga Gallaecia, sen deixar de prestar atención a outros feitos que sexan importantes para entender o noso pasado. Tamén prestará atención ao traballo de especialistas galegos que traballen en proxectos históricos en Galicia e fóra dela.