As veces teño a impresión de que, malia a súa indiscutible hexemonía, á imaxe non recibe o interese que lle corresponde. Se cadra, acollémola dun xeito descoidado, tanxencial, decorativo seica. Mais, unha das características do noso tempo é a posibilidade de ver cousas, xa sexan niveis de temperatura, afastadas galaxias, previsións meteorolóxicas, fetos na súa evolución, latexos do corazón ou conexións cerebrais, que, en si mesmas, non son de natureza visual. Como tampouco o é o soporte informático que as crea. Hai cen anos, Malevich xa comparaba as distintas impresións percibidas desde unha carroza ou desde un tren. Un pulo cualitativo que deu en amplia-lo noso campo óptico ao tempo que reducía a escala do mundo. Unha medra significativa das nosas capacidades e destrezas perceptivas, que subliña as aínda descoñecidas posibilidades do noso cerebro para interpretar e codificar, dun xeito moito máis rápido, un maior número de informacións. Só temos que pensar na cantidade de estímulos visuais e sonoros que, á máis de atender á situación do tráfico e acordar as manobras precisas, decote recibe o automobilista actual.
MeRZ
De acrobacias e levitacións
Sabemos polos museos, que houbo un tempo no que as figuras e as cousas se asentaban na terra do cadro, ben apegadiñas a súas sombras, aos penedos e relevos da paisaxe. Daquela, a liña do horizonte era un límite respectado, tanto polos probes mortais como polos seres, febles e espirituais, que aniñaban nos nubeiros do ceo. Iso co gallo da pintura. Mais, tamén nas figuras esculpidas, decote suxeitas ao chan, o pedestal, opoñéndose sutilmente á presión da gravidade, suxería unha serena estabilidade que a nosa percepción acollía con agrado e satisfacción.
Das cores, supoño.
Non sempre foi branco o fondo dos lenzos. Ata hai pouco máis dun século, as teas se imprimaban con pigmentos terreiros e avermellados. Mais, co desenvolvemento industrial, o branco converteuse nese fondo aberto e resplandecente que todos coñecemos. En teas e papeis. Un fondo que transfire a súa luminosidade ás capas depositadas sobre el, resaltando formas e cores sen perder a súa presenza. Como se, rexeitando a opacidade dunha parede ou muro, mantivera unha luz interna e permanente, un baleiro susceptible de encher. Como a pantalla iluminada dunha moderna caixa de luz. Sobre o fondo branco, todo adquire unha especial vibración, unha luminosidade estraña, exenta. Un aura singular. Si. O branco non é só unha manifestación poética. É tamén un soporte ideolóxico.
Dos sons
Hai pouco, souben que as campás fúndense dunha soa vez, vertendo o bronce nun molde disposto nun burato da mesma terra, do tamaño e fondo requiridos. Seica é o único xeito de facelo, de acadar o seu característico son cristalino. Así, cada campá posúe o seu propio timbre, indisociable dela, como se os artesáns dispuxeran, tamén, dos coñecementos e técnicas dun afinador. Pola contra, artellándose por anacos, aos pulos, ao longo do tempo, a obra en proceso, afirmándose na aventura das súas deformacións, afonda nas imprescindibles discordancias, na superación gradual das súas contradicións e desarmonías internas. Nesa lenta cristalización, a obra amósase como algo vivo, inacabado, se cadra, ao final, ilusorio, irrealizable. O certo é que non podo imaxinar a un ser humano mantendo, no tempo total da súa vida, unha única voz harmónica.
Dos cabalos de Velázquez
Na miña casa, cando eu era neno, o nome de Velázquez pronunciábase sempre cun arroubo misterioso, cun sacralizado respecto. Velázquez era O Pintor. E se querías saber das razóns, tiñas que acudir ás imaxes dunha pequena biografía súa, cento e poucas páxinas, con tapas duras de cor marfil. Alí, naqueles reis, meninas, criadas, ananos, borrachos e bufóns, albiscábase, excelsa, maxestosa, a Pintura, reproducida no borroso branco e negro de finais dos anos cuarenta do pasado século.
JPAGE_CURRENT_OF_TOTAL