Quizais sexa un dos sucesos máis pavorosos e tristes acontecidos no noso val. Moito se ten escrito sobre os nove da volta de Baredo, moito se ten falado, e a vinganza acabou convertendo aquel terrible suceso nunha extraordinaria historia de resistencia e rebelión contra o tempo e a desmemoria. Cómpre salientar a labor do IEM para con este feito, responsables do monumento que arestora preside a devandita volta. Tamén poetas da talla de Gonzalo Navaza, Marta Dacosta, Anxo Angueira, Xosé María Álvarez Cáccamo ou Fran Alonso teñen poetizado aquel agromar das cruces na area, aparentemente dende a nada. Xa que logo, velaquí a miña achega aos nove, A última ecolalia do Ferreiro do Burgho, poema premiado no certame Rosalía de Castro de Cornellá, onde trato de internarme no corpo dun daqueles homes nun momento coma ese.
A última ecolalia do Ferreiro do Burgho
Medraba o peso do chumbo no ambiente
cando o frío inicial comezou a desdobrarnos
e de seguido veu a resignación
a máis arrepiante das espreitas
sumida na faciana dun fusil
aínda hai ocasións en que un quere atreverse
derrotar a violencia feroz co peso dos nosos fillos
mesmo afoutarnos a prol do feito de vivir...
pero incomoda esta ringleira de invernos
agardando por nós
ao xirarmos esta volta
Haberá fragmentos de vida nestas pedras
onde vai xacer o noso alento
suspendido quizais
nunha fronteira inconclusa
son tantas balas as que xa levo dentro
tantos medos ciscados a carón desta bruma
hoxe coa aparencia de toxeira indefinida
O odio que lles deixa ás escuras
vai mancándonos aos poucos
cando é certo que este silencio de metralla
gangrena as respostas
dos que non temos máis horizontes
ca os cachafundos desta noite
E ningún de nós quixo durmir
só engulir o tempo cada vez
baleirándonos
dóenme estas rúas que ensanchan o desacougo
atravesando mainamente
os nosos corpos trastornados
e calcifícaseme o interior
mentres perdemos os folgos e os agochos
que demoran o tempo
para te encontrar
Porque aínda as ecolalias chantan aquí o seu nome
e digo: preso frío morte
tódalas palabras vertebradas na nosa indecisión
imantan sombras como unha advertencia
no momento xusto de partires cara a morte
nesta anunciada orquestra criminal
Procuro talvez un impulso
para me defender da cegueira deste andazo
onde van retornando
como unha ecolalia espiral
as palabras que xa naceran mortas
Guindáronnos un a un ben amarrados
e tras dun único berro
todos abajo
enchemos unha vez máis a gorxa
rendidos fronte ás Salgueiras
condenados
así
O cabo agarda a que lle chegue a inspiración
aínda me da para me lembrar de vós
unha vez máis
un aire familiar esparexeuse na paisaxe
serei o primeiro ou o último
as ondas esmáganse nos cons
como unha imperturbable sentenza
Hai un pouso de silencio no vento rebelde
que se ergue altivo cada outubro
nesta volta da memoria
