Segundo a petición lanzada onte por Esquerda Unida, Baiona rematou en xuño co contrato privado coa empresa Espina y Delfín para o abastecemento de auga potable no municipio, un servizo que según EU debe ser remunicipalizado segundo os datos do estudo do Tribunal de Contas que sinala que o servizo é un 10% máis caro cando se presta por concesión privada, que cando a xestión é pública.
Pero as diferencias non só están nese 10% do servizo, a súa privatización esconde unha letra miuda sobre as grandes empresas que están adquirindo dereitos e fancéndose donas dun ben común de primeira necesidade que escasea e que xa foi bautizado como o "ouro azul". A agua.
O servizo público de augas de cidades e vilas do noso país estase convertendo nun negocio para as multinacionais. A única prexudicada, como sempre, a cidadanía. Ademais este tipo de concesións converteuse nun niño común para a corrupción política. PP, PSOE, CIU, UPN son partidos que avogan pola privatización dos sistemas públicos de auga. Pero cal é a situación actual?
No ano 1996, o 63% do servizo de augas era público. No 2005, xa só era público o 52%; no 2010 baixou ao 47% e prevese que ao finalizar este ano sexa do 43%. A auga é maioritariamente pública en toda Europa, coas excepcións do Reino Unido e, cada vez máis, España e Portugal.
O sector privado da auga española, está controlado nun 90% por dúas empresas, Agbar e FCC, que son marcas locais das dúas maiores multinacionais do auga no mundo, as francesas Suez e Veolia respectivamente.
Que consecuencias ten a privatización da auga?
Provoca un acceso desigual ao servizo. Sempre se produce un aumento escandaloso de tarifas, provocando grandes beneficios, pois asinanse concesións de privatización con ganancias aseguradas entre o 10-15%. Ao mesmo tempo, prodúcese un deterioro do servizo por falta de investimento no mesmo, o que provoca unha perda na calidade da auga, ademais do nulo respecto polo medio ambiente. Sirva como exemplo que a privatización da auga en Inglaterra realizado por Margaret Thachter, significou unha suba do 95% do recibo en nove anos.
Vai o noso país na boa dirección coa privatización da auga pública?
Evidentemente NON. Vamos en sentido contrario, pois a tendencia actual é a remunicipalización da auga como servizo público.Vexamos algúns datos: só o 10% das 400 cidades máis grandes do mundo teñen privatizado o sistema de augas e a tendencia é ir volvendo ao sistema público. Nos últimos dez anos, máis dun centenar de grandes cidades remunicipalizaron a auga: París, Berlín, Budapest, Atlanta, Indianápolis, Bos Aires, A Paz, Johannesburgo, Dar-e-Salaam...
Mentres que no resto do mundo xa son conscientes das consecuencias que xera a privatización da auga pública, aquí os nosos políticos lévannos ao desastre hídrico de forma consciente para favorecer a determinadas multinacionais e para levarse a súa parte ao seu peto.
Un exemplo claro foi París, onde a empresa Eau de París que xorde como consecuencia da remunicipalización, conseguía baixar un 8% as súas tarifas e logrou un beneficio de 35 millóns de euros no seu primeiro ano que foron reinvestidos íntegramente na mellora do servizo de augas, permitindo ademais que os usuarios avalíen permanentemente a calidade do sistema. Non resulta extrano que nun restaurante ou unha cafetería de París os clientes pidan "une carafe d'eau" ou o que é o mesmo, unha garrafa de auga da traída cun sabor totalmente neutro e dunha calidade que nada ten que envexar a algunhas marchas de auga embotellada. O seu prezo é "CERO EUROS".
O goberno italiano de Berlusconi organizou un referendo no ano 2011, onde se pretendía acabar coa xestión pública da auga para pasala a mans de multinacionais. O goberno saíu derrotado e a cidadanía italiana situouse claramente para que a auga fóra exclusivamente un servizo público.
Máis recentemente, as cidades gregas de Atenas e Salónica, impediron a privatización do seu servizo público que era unha imposición da Comisión Europea para o rescate grego.
Desde o ano 2010, a Asemblea Xeral da ONU aprobou que o acceso do auga e ao saneamento é un dereito humano. Chama a atención que ningún país da neoliberal Unión Europea adapte a súa lexislación nacional a devandita resolución. Este é un punto concreto que co cambio constitucional que se aveciña debería ser incluído nela.
A conferencia das Nacións Unidas para a auga e o Medio Ambiente, que se celebrou en 1992 na capital de Irlanda, Dublín, declarou a auga como o "ouro azul" e foi considerado como un ben económico, que posteriormente xerou ao seu redor un gran mercado económico, baseado na escaseza da auga.
Nun informe dun fondo de investimento especulativo elaborado en 2010 dicía "O desalación e a reciclaxe son áreas nas que se prevén importantes progresos. Os dereitos de propiedade, as infraestruturas ou a tecnoloxía ofrecen un atractivo potencial desde o punto de vista do investimento. A auga xerará un crecente número de oportunidades de investimento no futuro. De feito, podería converterse nun dos argumentos de investimento do século XXI".
Como podemos comprobar, a auga estase convertendo no gran negocio para as multinacionais e ante a falta de liquidez que sofren actualmente os concellos, as empresas ofrécenlles a compra das devanditas empresas para beneficiarse delas. Ademais son empresas que non teñen competencia local tendo clientes fixos e bos pagadores que lles proporcionan un fluxo monetario fixo e continuado. É dicir, coa privatización do auga, xérase un monopolio natural, onde a competencia só se pode dar no principio da concesión pública, pero posteriormente desaparece e o usuario esta ao libre criterio económico da empresa.
Hai pouco xurdiu a primeira Iniciativa Cidadá Europea na defensa do auga pública: "o obxectivo é declarar o acceso ao auga e ao saneamento un dereito humano na lexislación europea e, a consecuencia, nas lexislacións nacionais, para asegurar dese modo unha xestión pública, democrática, transparente e ecolóxica".
A Iniciativa Cidadá Europea foi un éxito. Así o vicepresidente europeo Maros Sefcovic aprobou dita iniciativa dicindo "a calidade, as infraestruturas, o saneamento e a transparencia resultarán beneficiosas, a favor dos pobos de Europa e dos países en desenvolvemento". Felicitou aos organizadores por este éxito. Ningún Estado poderá xa afirmar, que é Bruxelas quen lles obriga a privatizar, nin por lexislación nin a través de Tratados de Libre Comercio.
Debemos acabar XA cos procesos de privatización do auga no noso país pois significa un atraso económico e social de gravísimas consecuencias, debéndose reverter os xa privatizados. Temos que demandar que nas próximas eleccións municipais, autonómicas e xerais, que todos os partidos políticos leven nos seus programas a esixencia do auga como un servizo público e que na próxima reforma constitucional, a auga sexa declarado un dereito humano e estea garantido polo Estado. Loitemos por iso e conseguirémolo como o fixeron gregos, italianos e franceses ultimamente.
Fonte: Edmundo Fayanás Escuer (nuevatribuna.es)